Popiersie damy

W Parku Jordana w Krakowie, pośród 44 popiersi słynnych Polaków, znaleźć można monument uczonej, profesora historii sztuki, Karoliny Lanckorońskiej (1898-2002). Ta niezwykła i zasłużona dla Polski osoba w młodości związana była z moim rodzinnym miastem - Lwowem. Na Uniwersytecie Jana Kazimierza habilitowała się i prowadziła wykłady z historii sztuki. Właśnie skończyłam czytać napisaną przez nią niezwykle ciekawą i wartościową książkę pod tytułem "Wspomnienia wojenne". Lanckorońska, pochodząca ze znanej z historii rodziny arystokratycznej, początek wojny przeżyła we Lwowie. W czasie pierwszej sowieckiej okupacji miasta stanowisko profesora wyższej uczelni chroniło przed aresztowaniem. To zabezpieczenie w stosunku do niej szybko się skończyło. Karolinę Lanckorońską wyrzucono z pracy. Zagrożonej aresztowaniem udało jej się przedostać do niemieckiej części Polski. Wstąpiła do Armii Krajowej. Zorganizowała w Krakowie legalną kontrolę więzień w Generalnej Gubernii. Aresztowana przez Niemców wywieziona została do obozu w Rawensbrűck. Po zwolnieniu z obozu (dzięki arystokratycznemu pochodzeniu) służyła w Polskim Wojsku(w Armii Andersa). Po wojnie zamieszkała we Włoszech kontynuując pracę naukową. Nagrodzona za zasługi dla kraju wieloma odznaczeniami wojskowymi i państwowymi w tym Wielkim Krzyżem Orderu Polonia Restituta, obdarzona doktoratami honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego i Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie w Londynie, zmarła w wieku 104 lat. Przekazała Polsce cenne zbiory sztuki zgromadzone przez rodzinę Lanckorońskich, wzbogacając tym zasoby Zamku Warszawskiego i Wawelu.