Roksolana

W telewizji można oglądać teraz turecki serial historyczny pod tytułem "Wspaniałe stulecie" Przedstawia on panowanie sułtana Sulejmana Wspaniałego (1493 - 1566). Jest to okres największej świetności państwa osmańskiego. Występuje tam niezwykła postać żony sułtana - Hurrem. W rzeczywistości nazywała się ona Anastazja lub Aleksandra Lisowska. Pochodziła z okolic Lwowa. Była córką prawosławnego popa. Została prawdopodobnie porwana przez Tatarów i sprzedana jako niewolnica do haremu sułtana. Tam stała się w końcu ukochaną żoną Sulejmana. Zachowały się  wysyłane do niej przez sułtana listy miłosne, zawierające jego poetyckie strofy. Ta Rusinka z Rohatyna miała znaczny wpływ na politykę państwa. Przypuszcza się, że dobre stosunki z Turcją, w owym czasie, Polska zawdzięcza właśnie jej. Zachowały się dwa listy, jakie sułtanka wysłała do królowej Bony i Zygmunta Augusta. Postać tej niezwykłej kobiety inspirowała wielu twórców. Znana była w Europie jako "Roksolana" (Rusinka) Józef Haydn skomponował piękną symfonię pod nazwą "Roksolana". Stworzył też urocze wariacje pod tym tytułem. W obydwu utworach pobrzmiewa melodia w typie ludowej pieśni ukraińskiej. Zawsze, słuchając tych dzieł zastanawiam się czy wiodący motyw to dumka, czy też raczej kołomyjka.

https://www.youtube.com/watch?v=1h4TsMSKY5c 

Józef Haydn - Wariacje "Roksolana"

https://www.youtube.com/watch?v=-5Z3Iv7Jyc8 
Józef Haydn - Symfonia "Roksolana"